Bitwa pod Limanową 1914

W ten czerwcowy dzień roku 1937 Lajos Radoychich z pewnością z sentymentalną refleksją stanął ponownie na Wzgórzu Jabłoniec. Wracały wspomnienia tego zimowego poranka sprzed 23 lat. Atak rosyjski, który miał miejsce po piątej, a który wydawał się jedynie prowokacją, odgłosy walki i pozorowanego rosyjskiego odwrotu. Wreszcie kontratak i wejście do lasku od tyłu przez jego podwładnych z 4 kompani, 10 Pułku Huzarów i widok masakry z udziałem „Czerwonych Diabłów” Muhra. Tego dnia Radoychich mógł ponownie pokłonić się bohaterom tamtych dni. Ale nie był sam na Wzgórzu. Przybył wraz z innym żołnierzem   Limanowej 1914 - Pálem Prónayem, a przede wszystkim Ferencem Julierem. Byli tutaj by dokonać rekonesansu placu boju i ich wizyta nie ograniczała się jedynie do Wzgórza. W te czerwcowe dni byli na Golcowie, Cieniawie, Starej Wsi. Zgromadzony materiał miał ubogacić jedną z najlepszych, węgierskich publikacji opisujących bitwę pod Limanową. Książka ta ukazała się jeszcze tego samego roku w Bu

W 1937 roku Archiwum Wojskowe Królestwa Węgier prowadziło wzmożoną działalność wydawniczą. Wydawane były opracowania traktujące o wyczynach oręża węgierskiego podczas Wielkiej Wojny. Trzeba było działać. W Austrii powstawały podobne opracowania, które nieco z innej perspektywy wskazywały interpretacje poszczególnych wydarzeń z tamtych lat. Poza tym czas posuwał się do przodu i odchodzili po kolei bohaterowie tamtych dni. Podobnie sytuacja miała się z bitwą pod Limanową. Wprawdzie w 1932 roku już prawie wszystko o bitwie napisał nieżyjący już Dezsö Molnár w pracy „Limanowa – węgierskie zwycięstwo”, ale pojawiły się nowe okoliczności. Z zagranicy wypłynęły nowe źródła wiedzy o bitwie, uczestnicy tamtych dni powydawali wspomnienia i pamiętniki, wielu z nich pozostawiło w Archiwum własne, pisemne niepublikowane relacje. Poza tym strona Austriacka, bardzo krytycznie wypowiadała się o roli Korpusu Szurmaya w tamtej bitwie, wysławiając zasługi dowództwa austriackiego, deprecjonując rolę W

Mocy i radości płynącej z tej Świętej Nocy, sukcesów w życiu rodzinnym i zawodowym, wielu nowych odkryć dla pasjonatów historii,                                                                       Nadziei nawet pośród największych ciemności,                                                                       Pokoju na świecie, w najbliższym otoczeniu i sercu,                                                                       Wszelkiego błogosławionego dobra w życiu codziennym Dla wszystkich odwiedzających blog i ich bliskich: życzy: ŁK Redaktor

Wiedziony chęcią poznania historii, kultury i niejako też... kuchni węgierskiej tegoroczne wakacje postanowiliśmy razem z szanowną małżonką spędzić na Węgrzech. Czasu wiele nie było, a kraj do małych nie należy. Jako, iż wcześniej zwiedziliśmy już Budapeszt postanowiliśmy zobaczyć coś innego, dotrzeć do podstaw   ich kultury, a taką znaleźć można z dala od huku wielkich miast. Wybór padł na północno –   zachodnie rejony, rozgraniczone od wschodu Budapesztem, a od południa   Balatonem, które nawet we wrześniu prezentowało się nadzwyczaj atrakcyjnie. Błękit wody potrafi oczarować – uwierzcie. Korzystając z okazji wyjazdu obiecałem sobie, że niejako po drodze odwiedzę Székesfehérvár i pomnik 10. pułku huzarów. Na nic więcej nie liczyłem. Wyjazd miał być przecież wakacyjny. Stało się jednak inaczej. Ale od początku.     Jak to sobie i żonie obiecałem w pierwszej kolejności pojechaliśmy do   Székesfehérvár, aby załatwić swoją prywatę a później miało być już tylko spontaniczne zwiedzani

W głębi Golców Kiedy w czerwcu 1937 przeciętni mieszkańcy Jabłońca,  Starej Wsi, czy Mordarki   zajęci byli sianokosami ich niezmącony spokój został poddany niewielkiej próbie. W okolicy pojawili się trzej wojskowi (najprawdopodobniej w obcych mundurach), którzy wędrowali po terenie od Cieniawy, przez Jabłoniec, Golców po Starą Wieś i   starannie dobierając plenery wykonywali zdjęcia okolicy. Nikt jedna nie zgłosił tego faktu na policję, nikt nie uznał iż mamy do czynienia z aktem szpiegostwa na rzecz obcego państwa. Dlaczego? Najprawdopodobniej goście poruszali się po okolicy w towarzystwie polskiego oficera wydelegowanego przez sztab generalny WP, albo zaopatrzeni byli w specjalne przepustki. Kim byli owi ludzie??????   c.d.n.

W załączeniu info o sobotnich i niedzielnych obchodach rocznicy w Limanowej. Kto może niech dołączy się do tych wydarzeń. Osobiście też nie jestem bezpośrednim widzem tego wszystkiego. Szkoda. Ale myślę, że to wszystko dopiero początek. http://limanowa.in/wydarzenia/news;wojskowe-atrakcje-na-rynku-inscenizacje-i-pokazy,20000.html http://limanowa.in/wydarzenia/news;rekonstrukcja-bitwy-pod-limanowa-zobacz-zdjecia,20007.html http://limanowa.in/wydarzenia/news;quot-echo-tego-czynu-odbijac-sie-bedzie-w-wiecznoscquot,20008.html http://limanowa.in/wydarzenia/news;burmistrz-podsumowuje-uroczystosci-100-lecia-bitwy-pod-limanowa,20023.html

Konferencje z Limanowej można oglądać już od 10-tej na internecie. http://limanowa.in/wydarzenia/news;quot-wielka-wojna-w-malopolsce-bitwa-limanowska-1914quot-ogladaj-on-line,19978.html

To, że rocznica może być celebrowana w takim kształcie jest zasługa wielu osób. Tak miejscowi pasjonaci promowali i zapraszali na wydarzenie w minioną niedzielę: http://www.ziemialimanowska.pl/pl/860/14332/niedzielny-zwiastun-obchodow-stulecia-bitwy-limanowskiej.html

Dziś mamy 9 grudnia 2014. Mija sto lat od drugiego dnia właściwych zmagań pod Limanową. Ten dzień to rozpaczliwa walka z czasem głównie od strony Golcowa. Mimo tragicznej sytuacji Monarchii udaje się rzucić do walki pułki 39 koszyckiej dywizji piechoty honvedu. Gdyby nie ta interwencja Rosjanie uderzyli by na tyły żołnierzy walczących w okolicach Żegociny. Obwodów nie było.   A dziś na lokalnym portalu ukazał się artykuł o naszej (z bratem działalności). Zachęcam do przeczytania i  pozostania z nami. Będą kolejne odsłony.   http://limanowa.in/wydarzenia/rozmaitosci;chca-obalac-mity-i-odkryc-na-nowo-historie-bitwy,19958.html

Mija sto lat od chwalebnych bojów jakie Legioniści Piłsudskiego stoczyli w okolicach Marcinkowic (5-6. 12. 2014). Ich działania stanowiło preludium do bitwy limanowskiej. Społeczność lokalna obchodziła tę rocznice już w październiku organizując między innym rekonstrukcję. Myślę, że dziś jest dobry czas by wrócić do relacji z tych obchodów. Szczegóły: http://www.sadeczanin.info/wiadomosci,5/komorowski-nie-przyjechal-na-bitwe-do-marcinkowic-ma-czego-zalowac,65329#.VISg2pV0y71

O. Muhr Zapraszam do przeczytania 10 - tej części odsłony historii bitwy na zakładce - fakty. Przed nami wielki finał. Mam nadzieję, że zaciekawiła Was ta historia. Pewnie będziecie pytać o źródła mojej wiedzy o Limanowej 1914. Wkrótce je poznacie, dziś Wam tylko powiem, ze pochodzą z Węgier.  

Muszę Wam powiedzieć, że się bardzo cieszę. Dlaczego??? Mija prawie trzy lata, kiedy na lokalnym portalu limanowa.in wyszedłem do Limanowian z artykułem pt. „Rozwój miasta w cieniu węgierskiego Wzgórza”. Snułem tam pesymistyczne wizje, że miasto nie wykorzystuje swojej szansy rozwoju związanej z promocją miejsca historycznej bitwy, i że   w świecie takie wydarzenia przyciągają turystów i   są oplecione pamięcią.   A na koniec o tym, że Limanowa jest miejscem pamięci historycznej Węgrów. Zresztą przeczytajcie sami ten artykuł i spójrzcie na czym staliśmy w 2011 roku: http://limanowa.in/wy-tu-piszecie;rozwoj-miasta-w-cieniu-wegierskiego-wzgorza,7685.html A dziś???? Wielkie dzięki zaangażowanym za wielkie i głośne obchody w mieście. Dzięki kilku zapaleńcom, którzy właśnie w tamtym czasie wierzyli i zaczynali działać. Dziś jest efekt. Inne miejscowości przespały rocznice, a Limanowa nie. Apeluję do wszystkich. To nie może być koniec. To musi być początek rozsławiania tej bitwy.

Na stronach Urzędu Miasta Limanowa jest już oficjalny program uroczystości 100-lecia bitwy limanowskiej. Szczegóły: http://www.miasto.limanowa.pl/pl/4906/12083/sto-lat-temu-miala-miejsce-bitwa-pod-limanowa-.html

Zbliża się rocznica obchodów 100-lecia bitwy. Będziemy się starać na blogu przekazywać informacje o najciekawszych wydarzeniach tego okresu i szukać najciekawszych relacji. Tymczasem kilka zdjęć z rynku limanowskiego z początku listopada. Z nieoficjalnych informacji wiem, że najciekawsze wydarzenia zapowiadane przez miasto w tym okresie to: 11-12.12.2014 Konferencja Naukowa o której pisałem kilka postów wcześniej, 13.12.2014 - obchody z udziałem strony węgierskiej, planowania instenizacja wjazdu Piłsudskiego do miasta i wizyty u fryzjera, koncert patriotyczny, 14.11.2014 - uroczystości ekumeniczne na Wzgórzu Jabłoniec (w planie okolicznościowa inscenizacja bitwy) Wydaje mi się, że ciężko powiedzieć jak to wszystko się uda, gdyż wiele punktów jest uzależnionych od strony węgierskiej. Wiem z dotychczasowego doświadczenia, że właśnie Węgrzy mają rozpracowaną bitwę minuta po minucie na podstawie wspomnień samych uczestników. Jednak ta wiedza dość opornie dociera

Wielka potrzeba jedności we wspólnych działaniach, potrzeba unikania mowy nienawiści to główne przesłanie homilii wygłoszonej na Jabłońcu w dniu 09.11.2014. Po zakończonej Mszy św. zebrani uczestniczyli w apelu poległych, złożeniu wieńców pod obeliskiem O. Muhra oraz innych atrakcjach przygotowanych z tej okazji. Mnie rzuciła się zmiana i ząb renowacji, który zaznaczył się na poszczególnych nagrobkach cmentarza. Jak wyglądał Jabłoniec tego słonecznego, listopadowego dnia - zapraszam do obejrzenia zdjęć.        W głębi Golców

Udało mi się być dziś na premierze książki W. Polakiewicza „Podhalański Adwent 1914”. Po ostatniej krytyce, która spadla na autora za pozycję „Limanowa 1914” wydaje się, że autor wraz wspomagającym go PTH starał się, aby pozycja była bardziej dopracowana. Na pierwszy rzut oka książka robi dobre wrażenie, wydana w bogatej szacie graficznej z licznymi zdjęciami z epoki oraz z opracowanymi mapami. Książka należy traktować jako publikacje popularno – naukową, a nie traktat historyczny. Przez barwne opisy, jak zapewnił recenzent książki, ma trafiać do zwykłego czytelnika. Stąd właśnie ten rodzaj narracji nie zyskał uznania w „Limanowa 1914” przez kolegów naukowców. Książka „Podhalański Adwent 1914” z tego co zrozumiałem ma oddać klimat tamtych dni również poprzez odwołania do lokalnej prasy z tamtego okresu. Mamy się dowiedzieć jak społeczność szeroko rozumianego wtedy Podhala reagowała na wydarzenia wojenne spod Limanowej. Ale o szczegółach można będzie pisać dopiero po przeczytaniu ksią

Dla wszystkich przebywających w okolicach Limanowej ciekawa propozycja na wycieczkę w dniu 09.11.2014 http://www.miasto.limanowa.pl/pl/4906/12008/iv-niepodleglosciowy-zlaz-turystow-na-jabloncu.html http://www.muzeum.limanowa.pl/aktualnosci/2014/10/wystawa

W dniu 18.09.2014 wraz z bratem odwiedziliśmy właściciela Wydawnictwa Historycznego "Napoleon V" wydającego ciekawe książki z różnych epok historycznych. Celem wizyty było omówienie możliwości realizacji wspólnych inicjatyw krzewiących wiedzę o bitwie limanowskiej 1914. Myślę, że już wkrótce będziecie mogli Państwo skorzystać z owoców wspólnych naszych pomysłów. A już dziś miłośników historii zapraszam do internetowej księgarni. Każdy na pewno znajdzie tu coś dla siebie.   http://napoleonv.pl/

Limanowska delegacja samorządowa odwiedziła Węgry. Oto relacja z tej podróży: http://www.miasto.limanowa.pl/pl/4906/11954/limanowa-w-székesfehérvár.html

Otrzymałem zaproszenie od PTH Limanowa. A oto jego treść: Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Wielka Wojna w Małopolsce – Bitwa Limanowska 1914” W ramach obchodów 100. rocznicy Bitwy Limanowskiej w daniach 11 i 12 grudnia 2014 roku odbędzie się w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskiej Międzynarodowa Konferencja Naukowa pt. „Wielka Wojna w Małopolsce – Bitwa Limanowska 1914” realizowana przez Forum Małopolskich Oddziałów Polskiego Towarzystwa Historycznego w ramach projektu naukowo-edukacyjnego „Wielka Wojna w Małopolsce – pamięć i tożsamość” po honorowym   patronatem Marszałka Województwa Małopolskiego oraz prof. dr hab. Jana Szymczaka Prezesa Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Naukowy patronat nad konferencją obejmuje Instytut Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.             W konferencji przewidziano uczestnictwo 20 prelegentów, którzy będą wygłaszać prelekcje na temat I Wojny Światowej, ze szczególnym uwzględnieniem lat 1914-1915, na terenie

Na stronach Urzędu Miasta Limanowa można znaleźć informacje na temat nadchodzących uroczystości 100-lecia bitwy pod Limanową. Zachęcam do lektury: http://www.miasto.limanowa.pl/pl/5518/0/1-lecie-bitwy-pod-limanowa.html

Nakładem Wydawnictwa Bellona została wydana książka Wacława Polakiewicza pt. „Limanowa 1914”. Ukazanie się tej pozycji może cieszyć, jednak po jej przeczytaniu znawca tematu może odczuć znaczny niedosyt. Już od kilku lat Bellona znana jest ze swojej serii „Bitwy historyczne”, w której rozliczni autorzy opisują genezę, przebieg i konsekwencje rozmaitych wydarzeń bitewnych mających wpływ na losy wojen i świata. W konsekwencji powstają rozliczne opracowania, które spotykają się z różnymi recenzjami znawców tematu: od przychylnych do negatywnych. Ale to dobrze, że obok licznych opracowań pojawia się „Limanowa 1914”. Ta książka znacznie przyczyni się do promocji zdarzeń z 1914 roku. W tym kierunku w swoich rozważaniach zmierza autor starając się zwrócić tej bitwie należne miejsce w historii. I wydaje się, że temu mają służyć jego rozważania.   Autor niejako momentami prześlizguje się po faktach historycznych, uzupełniając luki wiedzy własną barwną narracją, a przecież te luki można dzi

Zaczynają wyłaniać się ciekawe inicjatywy związane ze stuleciem wybuchu Wielkiej Wojny. Jedną z nich jest niewątpliwie stworzenie gry planszowej "Walec Parowy 1914" oraz związana z nią promocja. Szczegóły: www. graniec.blogspot.com/2014/05/walec-parowy-1914.html www.limanowa.in/wydarzenia;quot-walec-parowyquot-na-100-lecie-bitwy-limanowskiej,17889.html

Wczoraj udało mi sie na forum jednego z bardzo poczytnych limanowskich portali zaprosic Limanowian do tych naszych blogów. Widać reakcję, są liczne wejścia. Zatem zapraszam do czytania. Myślę, że to początek wspólnej lekcji historii. Plany do końca kwietnia są już ustalone. W weekend zapraszam na 5 część syntezy bitwy oraz na finałowy fragment naszej noweli. Potem będziemy mieć przerwę w naszych publikacjach. Nowi goście bedą mieli czas, aby zapoznać się z już istniejacymi treściami blogów, a ja muszę zabrać się za drugą część synezy bitwy obejmującą historię wielkiego zwrotu, z czasu od drugiej połowy dnia 9.12 do 12.12.2014. Zapraszam starych i nowych gości, tych z krajy i zza granicy 

Zauważyłem, że blog odwiedza coraz więcej osób, co mnie cieszy. Są to wejścia na stronę nie tylko z kraju, ale również zza zagranicy Polski. Jeśli ktoś z Państwa chce coś napisać o sobie w temacie Jabłońca i bitwy, czy jest zapaleńcem tych tematów, czy po prostu blog go zaciekawił i go odwiedza z czystej ciekawości to zapraszam do wpisów o sobie w zakładce "o mnie" w komentarzach. Wiem, że temat ten łączy wiele osób w Limanowej. Ale może łączyć  jeszcze więcej osób. Może w Krakowie są jakieś osoby, które interesują się Limanową 1914

Zapraszam do zakładki fakty historyczne, gdzie podobnie jak w przypadku opowiadań w częściach postaram się przedstwić syntezę bitwy zanim w całości trafi do należnej zakładki. Dziś część 1 - Geneza

Zgodnie z obietnicą zamieszczam odnośniki do lokalnych stron opisujacych weekendowe wydarzenia inaugurujące cykl imprez z okazji 100 rocznicy wybuchu wielkiej wojny i bitwy limanowskiej.   http://www.ziemialimanowska.pl/pl/860/12732/wyklad-dr-wieslawa-batora-pt-„historyczne-znaczenie-bitwy-pod-limanowa-i-szturmu-jablonca-perspektywa-militarna-polityczna-i-symboliczna”.html http://www.ziemialimanowska.pl/pl/860/12730/wielka-wojna-w-malopolsce-–-inauguracja-programu-edukacyjnego-w-zakopanem.html  

Weekend przyniósł inaugurację wielu imprez cyklicznych mających uświetnić 100-lecie wybuchu Wielkiej Wojny. Osobiście udało mi się być w Limanowej na wykładzie dr Wiesława Batora pt. „Historyczne znaczenie bitwy pod Limanową i szturmu Jabłońca. Perspektywa militarna, polityczna i symboliczna.” Prelegent w swoim wykładzie omówił takie tematy jak znaczenie autonomii galicyjskiej w kreowaniu przyszłej polskości, przyczyny umniejszania znaczenia bitwy w okresie między wojennym i powojennym, jej znaczenie militarne dla przyszłych losów wojny. Prelegent przedstawiając aspekty militarne skupił się przede wszystkim na omówieniu elementów strategicznych samej bitwy łapanowsko – limanowskiej. W elemencie dotyczącym samego przebiegu działań wojennych ograniczył się jedynie do ogólnego zarysu działań pułkownika Muhra i szturmu Jabłońca, nie wnosząc istotnych nowych elementów do naszej wiedzy, którą staramy się prezentować lub która będziemy prezentować na blogu. Jedyną ciekawostka według mnie, a

Dla miłośników opowiadań z historią w tle zaproszenie do odwiedzin naszej zakładki opowiadania. Właśnie zbliża się punkt kulminacyjny historii Janka z VIII Korpusu i jego przeżyć z grudnia 1914 roku. Wszystkich stałych czytelników i jeszcze nie znających tej noweli zapraszam do zakładki.

Kiedyś na stronach lokalnych udało mi się opublikować dość chyba udany artykuł o Ferencu Molnarze. Dla tych, którzy nie czytali link do tej publikacji - polecam: http://www.gorlice.in/wy-tu-piszecie;testament-molnara,9373.html  

W ostatnim czasie udało mi się umieścić w zakładce "ciekawe strony" kilka krajowych i zagranicznych odnośników dotyczących bitwy. Zatem zachecam do przejrzenia tych stron. Szczególnie polecam próbę rekonstrukcji całej operacji z 1914 dokonanej w 2004. Wielek Jan, Almanachu Ziemi Limanowskiej, numer 18, 2004 http://www.limanowa.com.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=367:bitwa-pod-limanowa&catid=91&Itemid=480 Obecnie pracuje również nad syntezą bitwy, która troche bardziej przybliży nam, co działo się podczas bitwy na odcinku pomiedzu Łysą Górą, a Ostrą. Mam nadzieję, że czas pozwoli na szybkie umieszczenie tej analizy. Łk

W związku z informacją podsumowująca rok 2013 Burmistrz Miasta Limanowa przedstawił plany dotyczące Jubileuszu 100-lecia bitwy. A oto one podane za stroną Urzędu Miasta Limanowa: Jubileusz 100-lecia bitwy pod Limanową Miasto Limanowa przygotowuje się do 100-lecia rocznicy Bitwy pod Limanową. Program tych obchodów powstaje w ścisłym porozumieniu ze stroną węgierską. Prawdopodobnie w przygotowanie jubileuszu włączy się również strona austriacka. Bitwa ta jest słynna w całej byłej monarchii austro-węgierskiej, z których to krajów indywidualni turyści i wycieczki bardzo często odwiedzają cmentarz na Jabłońcu. Zabiegamy o to, aby po uroczystych obchodach milenijnych pozostała tam dla nich należyta infrastruktura. Potrzebne są toalety, mała gastronomia, a także parking dla autokarów. http://www.miasto.limanowa.pl/pl/4906/11305/podsumowanie-roku-213.html